Gözdeki arpacık patlatılmalı mı, ne zaman yapılmalı?

Arpacık (tıbbi adıyla hordeolum), göz kapağının kenarında veya iç kısmında oluşan, genellikle ağrılı, kırmızı ve iltihaplı bir yumru şeklinde görülen bir enfeksiyondur. Genellikle kirpik foliküllerinde veya göz kapağındaki yağ bezlerinde bakteriyel bir enfeksiyon (çoğunlukla Staphylococcus aureus) nedeniyle oluşur. Belirtiler arasında şişlik, kızarıklık, ağrı ve bazen gözde sulanma veya kaşıntı bulunur.

Hayır, arpacık asla kendi başınıza patlatılmamalı veya sıkılmamalıdır. Bunun birkaç önemli nedeni vardır:

• Enfeksiyonun yayılma riski: Patlatma işlemi, enfeksiyonun göz kapağı çevresine, gözün diğer bölgelerine veya daha ciddi durumlarda kan dolaşımına yayılmasına neden olabilir. Bu, selülit gibi daha ciddi enfeksiyonlara yol açabilir.
• Doku hasarı: Zorlayıcı bir müdahale, göz kapağındaki hassas dokulara zarar verebilir ve iyileşme sürecini uzatabilir.
• Skarlaşma (iz kalması): Yanlış müdahale, kalıcı izlere veya göz kapağında şekil bozukluğuna neden olabilir.

Arpacık genellikle kendiliğinden, 1-2 hafta içinde olgunlaşır ve patlayarak boşalır. Bu süreci doğal olarak tamamlamasına izin vermek en güvenli yoldur.

Aşağıdaki durumlarda bir göz doktoruna (oftalmolog) başvurmanız önerilir:

• Arpacık 1-2 hafta içinde iyileşmezse veya büyümeye devam ederse.
• Şiddetli ağrı, görme kaybı veya göz hareketlerinde kısıtlılık varsa.
• Enfeksiyon yayılıyormuş gibi görünüyorsa (örneğin, yüzde kızarıklık veya ateş).
• Sık sık arpacık çıkıyorsa (bu, altta yatan başka bir sağlık sorununun işareti olabilir).

Doktorunuz, enfeksiyonu kontrol altına almak için antibiyotikli göz damlaları veya merhemler reçete edebilir. Nadiren, arpacığın cerrahi olarak boşaltılması gerekebilir; bu işlem steril koşullarda ve lokal anestezi altında yapılır.

Evde Uygulanabilecek Güvenli Yöntemler

Arpacığın iyileşme sürecini hızlandırmak ve rahatsızlığı hafifletmek için şu yöntemleri deneyebilirsiniz:

• Ilık kompres: Temiz bir bez veya pamuk topunu ılık suya batırıp sıkarak, kapalı göz kapağına 5-10 dakika boyunca günde 3-4 kez uygulayın. Bu, arpacığın olgunlaşmasına ve doğal yolla boşalmasına yardımcı olur.
• Hijyen: Gözlerinizi temiz tutun, makyaj malzemelerini paylaşmayın ve ellerinizi sık sık yıkayın.
• Göz makyajından kaçının: Enfeksiyon geçene kadar göz makyajı kullanmamak ve kontakt lens takmamak önemlidir.

Özetle

Arpacık kendi kendine patlatılmamalıdır. Doğal iyileşme sürecine izin vermek, ılık kompres uygulamak ve gerekirse tıbbi yardım almak en doğru yaklaşımdır. Göz sağlığı hassas olduğundan, kendi kendine müdahale yerine uzman görüşüne başvurmak her zaman daha güvenlidir.